Υπόψη: Υπουργού, Κου Γ. Σταθάκη

 

Υπόψη: Υπουργού, Κου Νικ. Ξυδάκη

 

 

 

Πληροφορούμαστε ότι οι εισαγωγείς και οι εγχώριοι παραγωγοί τεχνικών μέσων και φωτοτυπικών χαρτιών πρόσφορων για αναπαραγωγή προς ιδιωτική χρήση, που είναι υπόχρεοι στην καταβολή της «εύλογης αμοιβής» του άρθρου 18 παρ.3 ν.2121, περί πνευματικής ιδιοκτησίας, με το πρόσχημα ότι αυτή η αμοιβή πνευματικής ιδιοκτησίας αποτελεί χρέωση υπέρ τρίτων, επιδιώκουν την παράνομη και αντίθετη προς το δίκαιο της Ε.Ε. κατάργηση της, εν όψει της ψήφισης των προαπαιτούμενων για την υπογραφή της νέας δανειακής σύμβασης.

 

Τι είναι η εύλογη αμοιβή:

Σύμφωνα με το κοινοτικό δίκαιο (Οδηγία 2001/29), τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να θεσπίσουν την ελεύθερη αναπαραγωγή για ιδιωτική χρήση έργων πνευματικής ιδιοκτησίας χωρίς την άδεια των δημιουργών τους και συγγενικών δικαιούχων τους υπό την προϋπόθεση ότι καταβάλλεται σε αυτούς αποζημίωση. Αυτή η πρόβλεψη βασίζεται σε διατάξεις της διεθνούς νομοθεσίας περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας (Διεθνείς Συμβάσεις Βέρνης & Παρισίων). Η ελληνική νομοθεσία (άρθρο 18 ν. 212/93) έχει κάνει χρήση αυτής της δυνατότητας ώστε ο κάθε ιδιώτης να μπορεί να αναπαράγει ελεύθερα έργα πνευματικής ιδιοκτησίας (μουσικά έργα, έργα του λόγου, ταινίες, έργα εικαστικών τεχνών, φωτογραφίες κλπ) χωρίς να υποχρεώνεται να λαμβάνει την αντίστοιχη άδεια και σε αντιστάθμισμα – ως αποζημίωση – θέσπισε την εύλογη αμοιβή του άρθρου 18 παρ.3 ν.2121/1993. Αυτή ορίζεται σε ποσοστό 4% επί της τιμής εισαγωγής ή εγχώριας παραγωγής των φωτοτυπικών μηχανημάτων, των σαρωτών και του χαρτιού κατάλληλου για φωτοτυπίες και σε ποσοστό 6% επί της τιμής εισαγωγής των τεχνικών μέσων ήχου ή εικόνας ή ήχου και εικόνας που είναι πρόσφορα για αναπαραγωγή προς ιδιωτική χρήση.

 

Αντίστοιχη «δίκαιη αποζημίωση»/ «εύλογη αμοιβή» έχουν θεσπίσει όλες οι χώρες της Ε.Ε. που προβλέπουν ελεύθερη αναπαραγωγή έργων για ιδιωτική χρήση. Τα συνολικά ποσά, μάλιστα, που καταβάλλονται στους δικαιούχους ως αποζημίωση σε κάποια από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. με πληθυσμιακά και κοινωνικά κριτήρια αντίστοιχα της Ελλάδος είναι πολλαπλάσια των ποσών που λαμβάνουν οι Έλληνες δικαιούχοι [βλ. στοιχεία από την πρόσφατη μελέτη της WIPO (World Intellectual Property Organization) με τίτλο "INTERNATIONAL SURVEY ON PRIVATE COPYING" Law & Practice 2013 http://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/copyright/1037/wipo_pub_1037_2013.pdf ]

 

Οι εισαγωγείς για μια ακόμη φορά επιδιώκουν την κατάργηση της υποχρέωσης τους για καταβολή της «εύλογης αμοιβής» με το ανακριβές και αναληθές επιχείρημα ότι πρόκειται δήθεν για χρέωση υπέρ τρίτων και ότι θα πρέπει να συμπεριληφθεί στις υπό κατάργηση χρεώσεις υπέρ τρίτων στο πλαίσιο των προαπαιτούμενων για την υπογραφή νέας δανειακής σύμβασης.

 

Το επιχείρημα αυτό είναι παντελώς αβάσιμο διότι:

Α) η εύλογη αμοιβή δεν αποτελεί μη ανταποδοτική χρέωση (φόρο) αλλά αποζημίωση – δηλαδή εκ του νόμου αντιπαροχή για την επίσης εκ του νόμου χορηγούμενη άδεια για ελεύθερη αναπαραγωγή καλλιτεχνικών έργων προς ιδιωτική χρήση,

Β) η εύλογη αμοιβή δεν εισπράττεται από το δημόσιο αλλά από τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης των δικαιούχων,

Γ) οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης λειτουργούν κατόπιν ειδικής άδειας και εποπτεύονται από το Υπουργείο Πολιτισμού, επιπρόσθετα όλων των λοιπών ελέγχων διαχείρισης και λειτουργίας τους από το ΥΠΟΙΚ,

Δ) ο πόρος αυτός δεν καταλήγει στην ενίσχυση ασφαλιστικών ταμείων ούτε σε λοιπές προνοιακές παροχές τρίτων, αλλά συνιστά εισόδημα των δημιουργών ως αποζημίωσή τους για την αναπαραγωγή των έργων τους, για το οποίο και φορολογούνται από το ΥΠΟΙΚ.

 

Τυχούσα κατάργηση της εύλογης αμοιβής θα είχε τις εξής συνέπειες:

α) Ευθεία παράβαση του Ελληνικού Συντάγματος και του Δικαίου της Ε.Ε. με αποτέλεσμα η χώρα μας να υποστεί τις κυρώσεις που προβλέπει τέτοια παραβίαση του κοινοτικού δικαίου,

β) Στέρηση των δικαιούχων δημιουργών και των συγγενικών δικαιούχων από ένα σημαντικό πόρο που είναι απόλυτα απαραίτητος σήμερα για την επιβίωσή τους και

γ) Δημιουργία τεράστιας αναστάτωσης στην αγορά και στην κοινωνία αφού οι δικαιούχοι εύλογα και δίκαια θα επιδιώξουν την απαγόρευση της αναπαραγωγής των έργων τους για ιδιωτική χρήση με μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες, λόγω της απαλλοτρίωσης του δικαιώματός τους για είσπραξη «εύλογης αμοιβής».

 

Η «εύλογη αμοιβή» μετακυλίεται από τους εισαγωγείς και εγχώριους παραγωγούς στους τελικούς καταναλωτές που κάνουν χρήση των μέσων τα οποία είναι πρόσφορα για ιδιωτική αναπαραγωγή. Συνεπώς, εισπράττεται από αυτούς που είναι υπόχρεοι προς απόδοση στους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης των δημιουργών και συγγενικών δικαιούχων. H «εύλογη αμοιβή», δηλαδή, που οφείλουν να καταβάλουν οι εισαγωγείς και οι εγχώριοι παραγωγοί στους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης, εισπράττεται από τους μεταπωλητές που και αυτοί την εισπράττουν από τον τελικό χρήστη του πνευματικού έργου.

 

Η ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής καταχώρησης των τιμολογίων διάθεσης εισαγομένων και εγχώρια παραγομένων τεχνικών μέσων και χαρτιού κατάλληλου για φωτοτυπίες, που είναι πρόσφορα για αναπαραγωγή προς ιδιωτική χρήση, ίσως επιτρέψει τη διαπίστωση των πραγματικών λόγων εξ αιτίας των οποίων υπολείπεται τόσο πολύ το συνολικό ποσό «εύλογης αμοιβής», που εισπράττεται από τους ελληνικούς οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης για λογαριασμό των μελών τους, σε σύγκριση με τα πολλαπλάσια ποσά που εισπράττονται για τον ίδιο λόγο σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε., με ομοειδή πληθυσμιακά και κοινωνικά δεδομένα.

 

Θα διαπιστωνόταν κατΆαυτό τον τρόπο αν η απώλεια δίκαιης αποζημίωσης που καταβάλλεται από τους τελικούς καταναλωτές τεχνικών μέσων πρόσφορων για αναπαραγωγή προς ιδιωτική χρήση στους εισαγωγείς και στους εγχώριους παραγωγούς τέτοιων τεχνικών μέσων προκαλείται ή μη από παράλληλες εισαγωγές ή/και φερόμενες ως απΆευθείας εισαγωγές από τελικούς καταναλωτές επί προμηθεία των εγχώρια εγκατεστημένων εισαγωγέων ή/και σε εισαγωγές ανταλλακτικών που συναρμολογούνται σε τελικό προϊόν στην Ελλάδα προς διάθεσή τους στο τελικό καταναλωτή.

 

Συνεπώς δεν τίθεται ζήτημα κατάργησης της «εύλογης αμοιβής», εν γένει, ούτε και του ποσοστού 4% ειδικότερα, καθώς τέτοια παρέμβαση θα συνιστούσε παράβαση διεθνών συμβάσεων πνευματικής ιδιοκτησίας, κατάργηση κοινοτικού κεκτημένου και συνταγματικού δικαιώματος, πρόσθετη απομείωση των ισχνότατων εσόδων των δημιουργών και συγγενικών δικαιούχων, αλλά και διατάραξη της αγοράς και της κοινωνικής λειτουργίας, σε ατομικό επίπεδο, λόγω της συνεπαγόμενης αντίστοιχης απαγόρευσης της ελεύθερης αναπαραγωγής έργων πνευματικής ιδιοκτησίας. Αντίθετα, επιβάλλεται η πληρέστερα οργανωμένη με τη βοήθεια της Πολιτείας ηλεκτρονική καταχώρηση και παρακολούθηση των αληθινών εισαγωγών και εγχώριων παραγωγών τεχνικών μέσων και χαρτιών πρόσφορων για αναπαραγωγή προς ιδιωτική χρήση, όπως και στα λοιπά κράτη-μέλη της Ε.Ε. που εφαρμόζουν την «εύλογη αμοιβή»/«δίκαιη αποζημίωση». Τέτοια εφαρμογή θα απέδιδε και πραγματικά στοιχεία για σημαντικές πλευρές της οικονομίας της χώρας μας.

 

Με Εκτίμηση