● ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η "ΕΥΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΗ" ΤΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ
● ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Η ΕΥΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΗ, Ο Ν.2121/93 ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ
● ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΗΣ ΑΜΟΙΒΗΣ ΤΟΥ Ν. 2121/93
Η "ΕΥΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΗ" ΤΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ
Σε όλο τον κόσμο η αναπαραγωγή πνευματικού έργου χωρίς την άδεια των δημιουργών απαγορεύεται αυστηρά. Η εξέλιξη της τεχνολογίας, ωστόσο, κατέστησε σταδιακά αδύνατο τον ολοκληρωτικό έλεγχο της αναπαραγωγής.
Για το λόγο αυτό, εδώ και δεκαετίες, οι προηγμένες χώρες -διατηρώντας την αρχή που απαγορεύει την χωρίς άδεια αναπαραγωγή- επέτρεπαν την αυστηρά ιδιωτική αναπαραγωγή για προσωπική και μόνο χρήση. Έναντι της απώλειας δικαιωμάτων που υφίστανται οι δημιουργοί από την ιδιωτική αναπαραγωγή, καθιερώθηκε διεθνώς η λεγόμενη στα ελληνικά «εύλογη αμοιβή».
Στην Ελλάδα θεσπίσθηκε ο Νόμος 2121/93 «περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας» για να εκσυγχρονισθεί η αντίστοιχη ελληνική νομοθεσία και να ευθυγραμμιστεί με τις νομοθεσίες των ευρωπαϊκών κρατών και τις προτάσεις νομοθετικού περιεχομένου της ΕΕ σχετικά με τις αυξημένες ανάγκες προστασίας των δικαιωμάτων των δημιουργών που προέκυψαν μετά τη ραγδαία εξάπλωση της τεχνολογίας και της αναπαραγωγής λόγου και εικόνας. Ο νόμος ψηφίστηκε με την υποστήριξη όλων των κομμάτων της Ελληνικής Βουλής. Με βάσει τον νόμο αυτό καθιερώθηκε και στην Ελλάδα η ελεύθερη αναπαραγωγή για ιδιωτική χρήση θεσπίζοντας ταυτόχρονα, σε αντιστάθμισμα της οικονομικής απώλειας που υφίστανται οι δημιουργοί, «εύλογη αμοιβή» (αρθρ.18). Έτσι όταν χρησιμοποιούνται γι' αυτή την αναπαραγωγή τεχνικά μέσα (όπως συσκευές ή υλικοί φορείς εγγραφής ήχου ή εικόνας ή εικόνας και ήχου, μαγνητικές ταινίες, φωτοτυπικά μηχανήματα, χαρτί φωτοτυπίας, σκάννερς, ψηφιακά αποθηκευτικά μέσα, καθώς και, μετά τις τροποποιήσεις με το Ν.4481/17, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, tablets, smartphones), προβλέπεται εύλογη αμοιβή για τους δικαιούχους δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας 6% ή 4% ή 2% επί της αξίας παραγωγής ή εισαγωγής αυτών των τεχνικών μέσων, κατά περίπτωση όπως ειδικότερα ορίζεται στο Νόμο.
Γι` αυτή την «εύλογη αμοιβή» ο νομοθέτης προβλέπει υποχρεωτικά τη συλλογική διαχείριση από οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης που εισπράττουν την αντίστοιχη αμοιβή για λογαριασμό των δημιουργών από τους οφειλέτες (εταιρείες κατασκευής ή εισαγωγής των παραπάνω τεχνικών μέσων αναπαραγωγής) και την διανέμουν στους δημιουργούς-μέλη τους.
Εάν ειστε δημιουργός φωτογράφος που δημοσιοποιείτε (νόμιμα) επ` αμοιβή έργο σας, και κατά συνέπεια μπορεί να είστε δικαιούχος δικαιωμάτων εύλογης αμοιβής (δείτε εδώ και εδώ ), επικοινωνείστε με τον ΟΣΔ ΦΟΙΒΟΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Η ΕΥΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΗ, Ο Ν.2121/93 ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ
Το 1993 που ψηφίστηκε ο νόμος 2121 σε πλαίσιο συναίνεσης και συνεργασίας όλων των πολιτικών κομμάτων ήταν ο πλέον πρόσφατος στον ευρωπαϊκό χώρο και γι' αυτό είναι ο πρώτος που συμπεριέλαβε ρητά και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στις συσκευές αναπαραγωγής έργων. Οι άλλες ευρωπαϊκές νομοθεσίες θεσπίστηκαν παλαιότερα όταν η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών δεν είχε ακόμη διαδοθεί. Ο Eλληνικός νόμος είναι σύμφωνος με όσα προέβλεπε η Οδηγία 2001/29/EC του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στις 22.5.2002 για την εναρμόνιση ορισμένων πτυχών της πνευματικής ιδιοκτησίας στην κοινωνία των πληροφοριών. Συγκεκριμένα και η παραπάνω Οδηγία η οποία έπρεπε να ενσωματωθεί στις εσωτερικές νομοθεσίες των κρατών μελών της ΕΕ μέχρι τις 20.12.2002 προέβλεπε ότι είναι επιτρεπτός ο περιορισμός του δικαιώματος αναπαραγωγής (συμπεριλαμβανομένης της ψηφιακής) υπό την προϋπόθεση ότι καταβάλλεται εύλογη αποζημίωση στους δικαιούχους. Σύμφωνα μάλιστα με την παράγραφο 38 του προοιμίου της Οδηγίας τα κράτη μέλη μπορούν να εισάγουν ή να διατηρήσουν συστήματα εύλογης αμοιβής ώστε να αποζημιώνονται οι δικαιούχοι για την οικονομική ζημιά που υφίστανται από την ελεύθερη ιδιωτική αναπαραγωγή.
Στην Ελλάδα, από το 1993 που ψηφίστηκε, ο νόμος για τα πνευματικά δικαιώματα δεν έτυχε επαρκούς στήριξης από τις εκάστοτε Κυβερνήσεις. Αντίθετα είχαμε δείγματα εναντίον του και υπέρ ορισμένων μεγάλων συμφερόντων.
Αποτέλεσμα: οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης που εν τω μεταξύ δημιουργήθηκαν να συναντούν μεγάλα εμπόδια στην ανάπτυξή τους και να βρίσκονται συνεχώς σε δικαστικούς αγώνες με ορισμένες ομάδες εισαγωγέων για το αυτονόητο, δηλαδή την εφαρμογή του νόμου.
Και το αποκορύφωμα: Τον Αύγουστο του 2002 η τότε Κυβέρνηση με τις υποδείξεις των εισαγωγέων ηλεκτρονικών υπολογιστών (ΣΕΠΕ) κατάργησε, με το Ν. 3049/02 άρθρο 14, την υποχρέωση καταβολής του 2% για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές αναπαραγωγής, παρά τις περί του αντιθέτου οδηγίες της Ε.Ε. (τη στιγμή που οι εξελίξεις των τεχνολογιών έχουν αναγάγει τον ηλεκτρονικό υπολογιστή στο υπ' αριθμόν ένα μέσο αναπαραγωγής), χαρίζοντας τις οφειλές και μάλιστα αναδρομικά σε όσες επιχειρήσεις αρνήθηκαν να εφαρμόσουν το νόμο, παραβιάζοντας κάθε έννοια δικαίου (η αναδρομική κατάργηση είναι αντισυνταγματική, όπως αποφάσισε άλλωστε στη συνέχεια και ο 'Αρειος Πάγος, μετά απο προσφυγή των θιγόμενων ΟΣΔ) αφού γνωρίζουν ότι με τις τροποποιήσεις αυτές γίνεται ξεκάθαρη κλοπή των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών. Μάλιστα η τότε αντιπολίτευση είχε δεσμευτεί στη σχετική συζήτηση στη Βουλή ότι δεν ευσταθεί η αναδρομική κατάργηση Δικαιωμάτων.
Η εξέλιξη αυτή δημιούργησε νέα και σοβαρότερα εμπόδια στην ανάπτυξη των δικαιούχων Οργανισμών, μεταξύ των οποίων και ο «ΦΟΙΒΟΣ». Στο μεταξύ και άλλες ομάδες εισαγωγέων μέσων αναπαραγωγής πιέζουν για την κατάργηση της εύλογης αμοιβής των δημιουργών. Ο Οργανισμός μας, σε συνεργασία και με τους άλλους Οργανισμούς των Δημιουργών, έχει διατυπώσει το νόμιμο αίτημά του για την ρητή επαναφορά της εύλογης αμοιβής-αποζημίωσης των δημιουργών από την χρήση των Η/Υ για την ιδιωτική αναπαραγωγή καθώς και για την πλήρη εφαρμογή του νόμου σε κάθε κατεύθυνση.
Μετά από πολύχρονες και επίμονες προσπάθειες των δημιουργών, όσον αφορά την θέσπιση εύλογης αμοιβής σε όλα τα τεχνικά μέσα που είναι πρόσφορα για αναπαραγωγή έργων πρός ιδιωτική χρήση, στις οποίες ο ΟΣΔ μας είχε σημαντικότατη συμμετοχή, τον Ιούλιο του 2017 η τότε Κυβέρνηση με τον Ν.4481 τροποποίησε το Αρ. 18.3 Ν,2121/93 και προσέθεσε ρητά τους η/υ, τα tablets και τα "έξυπνα κινητά τηλέφωνα" (smartphones) σε νέα κατηγορία εύλογης αμοιβής ποσοστού 2%. Η ψήφιση της τροπολογίας αυτής με τις περαιτέρω τροποποιήσεις της, τον Μάϊο του 2018 και τον Απρίλιο του 2019, δημιούργησε ασφάλεια δικαίου που διατηρείται έως σήμερα, και με την συντονισμένη συνεργασία των ΟΣΔ, έλυσε σταδιακά το θέμα των διεκδικήσεων και εισπράξεων για την εύλογη αμοιβή απο τους υπόχρεους εισαγωγείς και παραγωγούς τεχνικών μέσων προσφορων για αναπαραγωγή έργων προς ιδιωτική χρήση.
Οι παρεμβάσεις του ΟΣΔ ΦΟΙΒΟΣ κατά τις αντίστοιχες διαβουλεύσεις εκτιμώνται ως ιδιαίτερα αποτελεσματικές.
18-03-2005 EΠΙΣΤΟΛΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ (ΤΟΤΕ) ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΕΥΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΗ ΣΤΟ ΧΑΡΤΙ ΦΩΤΟΤΥΠΙΑΣ.docx
08-10-2014 ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ Ο.Π.Ι. 23937: Η ΕΥΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΗ ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΑ ΦΟΡΟ ΥΠΕΡ ΤΡΙΤΩΝ .pdf
31-07-2015 ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ 5 ΟΣΔ ΠΡΟΣ ΤΑ ΑΡΜΟΔΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ: Η ΕΥΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΗ ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΑ ΦΟΡΟ ΥΠΕΡ ΤΡΙΤΩΝ .pdf
|